43-300 Bielsko-BIała

ul. Warszawska 28 II p.

Tel: 33 822 81 11 

FAX: 33 822 81 13 

email:  boipip@boipip.org.pl

Jak dojechać?
Beskidzka Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych Tel: 33 822 81 11 - FAX: 33 822 81 13

Opinia Konsultanta Wojewódzkiego w sprawie uprawnień pielęgniarki do zakładania cewnika do pęcherza moczowego u mężczyzn


Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Z 2011 r. Nr 174, poz. 1039 z późn. zm.) w art. 6 zawiera delegację ustawową dla Ministra właściwego do spraw zdrowia, do określenia, w drodze rozporządzenia, rodzaju i zakresu świadczeń, o których mowa w art.4 ust. 1 pkt 4, udzielanych przez pielęgniarkę samodzielnie bez zlecenia lekarskiego, uwzględniając w szczególności; rodzaj świadczeń, do udzielania których wymagane są dodatkowe kwalifikacje uzyskane w toku kształcenia podyplomowego, wraz z określeniem tych kwalifikacji, rodzaje materiałów pobieranych do celów diagnostycznych, wykaz badań diagnostycznych do przeprowadzania oraz wykaz leków, do podawania których samodzielnie bez zlecenia lekarskiego jest uprawniona pielęgniarka.

Aktualnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę samodzielnie bez zlecenia lekarskiego zostało wydane w dniu 07 listopada 2007r. po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych oraz Naczelnej Rady Lekarskiej (Dz. U. z 2007r. Nr 210, poz. 1540) w oparciu o ustawę z dnia 5 lipca 1996r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz. 1217).


Przedmiotowe rozporządzenie w § 1 ust. 1 pkt 3 lit. e wskazuje, że pielęgniarka jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego świadczeń leczniczych obejmujących zakładanie cewnika do pęcherza moczowego i usuwanie założonego cewnika. Przepis ten nie ogranicza pielęgniarki wyłącznie do pacjenta płci żeńskiej, co oznacza, iż dotyczy on również mężczyzn.


Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005r. w zakresie zadań lekarza, pielęgniarki położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 214, poz. 1816) w części II załącznika nr 2 „Zakres zadań pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej" - część A pkt 6 ppkt 4 wskazuje wyłącznie cewnikowanie pęcherza u kobiet. W dalszej części III tegoż załącznika, treść zapisu stanowi, że przepisy załącznika nie naruszają praw i obowiązków pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej do realizowania zadań i stosowania procedur wynikających z odrębnych przepisów.


Według zasady prawnej, stanowiącej, że przepisy szczególne należy stosować w pierwszej kolejności, ma tu zastosowanie rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę samodzielnie bez zlecenia lekarskiego zostało wydane w dniu 07 listopada 2007r. (Dz. U. z 2007r. Nr 210, poz. 1540). Ograniczenie przez rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005r. w zakresie zadań lekarza, pielęgniarki położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 214, poz. 1816) zakresu zadań pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie cewnikowania wyłącznie kobiet nie stoi w sprzeczności z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2007r., ze względu na wyżej cytowany zapis części III załącznika 2.

W programach kształcenia na kierunku pielęgniarstwo na poziomie studiów pierwszego stopnia zawarte są i kształtowane podczas ćwiczeń w salach umiejętności pielęgniarskich, świadczenia polegające na cewnikowaniu zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Student nabywa w toku kształcenia umiejętności cewnikowania obu płci. Uczelnie, prowadzące kształcenie na kierunku pielęgniarstwo, jeśli tego nie realizują powinny wyposażyć studenta w umiejętność zakładania cewników do pęcherza moczowego również u mężczyzn.


Ustawa z dnia 15 lipca 201l r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 201 lr. Nr 174, poz. 1039 z późn. zm.), w art. 12 ust.2 zawiera zapis „pielęgniarka może odmówić wykonania zlecenia lekarskiego oraz innego świadczenia zdrowotnego, niezgodnego z jej sumieniem lub z zakresem posiadanych kwalifikacji, podając niezwłocznie przyczynę odmowy na piśmie przełożonemu lub osobie zlecającej". Pielęgniarka, która nie nabyła umiejętności zakładania cewnika do pęcherza moczowego mężczyznom może skorzystać z wyżej wymienionego zapisu, ale równocześnie powinna przejść przeszkolenie w tym zakresie w ramach szkolenia wewnątrzzakładowego, z uwzględnieniem przeciwwskazań do zakładania cewnika u mężczyzny.



Konsultant wojewódzki
w dziedzinie pielęgniarstwa
Województwo Śląskie

Danuta Sternal



Katowice, 23 października 2014r.

Dane kontaktowe

Beskidzka Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych

43-300 Bielsko-Biała, ul. Warszawska 28

Tel: +48 33 822 81 11 

FAX: +48 33 822 81 13

email: boipip@boipip.org.pl

 

Designed by Caleidoscope Software Services

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.

Ok